Balye van Utrecht:
Naast de Tempelieren en de Johanniter orde ontstond tijdens de kruistochten in Jeruzalem een derde geestelijke orde en wel vooral ten behoeve vannde Duitsche pelgrims

Deze orde werd die der Duitsche Ridders genoemd en in 1191 door den Paus erkend. Zij stelde zich ten doel: verpleging der zieken en bekering der heidenen en wel hoofdzakelijk in het Duitsche Rijk (o. a. werden de heidensche Pruisen bekeerd). De orde verkreeg door den steun van de Pausen en vele vorsten groote bezittingen, zowel in Europa als in Azië. Deze bezittingen werden oorspronkelijk in 12 provincies verdeeld, die balijen genoemd werden; één ervan was (en is nog) Utrecht, volledig: De Balije van Utrecht der Duitsche Orde. Zij bezit verschillende goederen in ons land (n.1. te Dieren, Maasland, Tiel, Rhenen, Leiden, Schoten, Doesburg, Schelluinen, Middelburg en Schoon- hoven), waarvan de inkomsten aan de leden der orde ten goede komen. Elk lid moet om toegelaten te kunnen worden minstens sedert 4 geslachten van adel zijn. Het Bestuur heet kapittel, het bestaat uit een Landcommandeur, den Coadjutor (tevens commandeur) en negen andere commandeurs, die elk één der bovengenoemde bezittingen hebben; ook zijn er nog twee Jonckheere aan toegevoegd („kapittel ridders"), die echter geen beslissende stem hebben. De andere leden heten ,,ridders-expectanten"' (±18).

De Duitse Orde is een geestelijke ridderorde ontstaan in de nadagen van de Derde Kruistocht (1189-1192). In navolging van de Engelse benaming, die op de Latijnse is gebaseerd, wordt de Duitse Orde ook wel Teutoonse Orde en haar ridderschap Teutoonse ridders genoemd. De Orde behoorde tot de Milites Christi, de soldaten van Christus, die het geloof met de wapens wilden verdedigen en verbreiden. Andere milites waren de Tempeliers, de Johanniters en de Maltezers.
In Nederland bestaat al sinds de middeleeuwen een balije van de Orde. Deze balije werd na de Reformatie protestants en wordt de balije van Utrecht genoemd.

De Ridderlijke Duitsche Orde in de protestantse Balije Utrecht is een liefdadige ridderlijke orde die alleen Nederlandse protestantse edellieden toelaat. De orde is in de Reformatie afgesplitst van de katholieke Duitse Orde.

 

Het Duitse Huis

In 1518 bezat de Balije van Utrecht, een van de veertien balijen van de grote en rijke Duitse Orde, veertien commanderijen. De orde werd bestuurd door een landcommandeur vanuit het Duitse Huis binnen de muren van de stad Utrecht. Sinds de orde het Duitse Huis in 1992 heeft kunnen terugkopen is dat na een onderbreking van twee eeuwen weer het hoofdkwartier van de balije.

Een van de 14 commanderijen is de commanderij van Schelluinen (1220-1700)
De commanderijen waren kleine beheerscentra met eigen inkomsten uit voornamelijk pacht en kerkelijke inkomsten (aan veel commanderijen was een parochiekerk verbonden). De commandeur bestuurde het geheel en de op de commanderij levende priester- en ridderbroeders wijdden zich aan gebed en het beheer van de goederen.

Met elke kerk die onder het beheer van de Duitse Orde kwam te staan nam haar invloed over het religieuze leven in haar gebied toe. Priesterbroeders verzorgden de diensten in kerken die onder toezicht van de Duitse Orde stonden.
In Schelluinen hebben we de beschikking over uitgebreide commanderijrekeningen die laten zien hoeveel middelen en mankracht de Duitse Orde besteedde aan het onderhoud van de kerk daar.

Wat Schelluinen hiernaast nog bijzonder maakt is het bestaan van een document: de Constitutio Scalunensis. Dit document geeft ons een unieke blik op de gang van zaken in de Schelluinse parochiekerk tijdens het kerkelijke jaar. Het is in feite een handleiding voor de verantwoordelijke pastoor of commandeur. Het bevat aanwijzingen voor kerkelijke vieringen tijdens feestdagen en de afhandeling van de uitvaart voor plaatselijk overleden ridderbroeders of commandeurs. De afhandeling van de uitvaart was duidelijk een zaak die enkel broeders van de Orde aanging. De viering van feestdagen in de kerk was echter iets dat betrekking had op de hele parochie aangezien kerkelijke vieringen iets voor de hele gemeenschap waren. In Schelluinen zien we dus heel duidelijk hoe de aanwezigheid van de Duitse Orde het religieuze leven in de omgeving bepaalde.

RDO Balije van Utrecht
De Ridderlijke Duitsche Orde (RDO) richtte zich vooral op de
geestelijke vorming vanRiddelijke Duitse Orde de eigen leden en ontwikkelde zich tot een charitatief vermogensfonds.

Het fonds zet zich vanuit een protestants christelijke visie in voor doelgroepen en projecten zoals individuele hulpverlening, sociale projecten en preventie.

Via deze link is een folder te downloaden:

Meer informatie over RDO Balije van Uitrecht kunt u lezen via de volgende website: https://rdo.nl/